تاریخچه پرورش اندام ایران و جهان
تاریخچه پرورش اندام جهان وایران
از ابتدای پیدایش تمدنهای مختلف، انسان بطور ناخودآگاه علاقه زیادی به سالم بودن و داشتن اندام متناسب و قوی بود و این احساس و نیاز تا به امروز ادامه داشته است. بطوری که از آن زمان تا کنون همواره در میان مردم افرادی بودند که تمام سعی خود را برای داشتن اندامی زیبا و ماهیچه ای می کردند.
سابقه ورزشهای پرورش اندام (Bodybuilding) بشکل کنونی به قرن 12 میلادی می رسد و حدود قرن 16 میلادی بود که این ورزش در نقاط مختلف دنیا توسط دمبل هایی که با چوب و استخوان درست می شدند انجام می شد که تفاوت چندانی با روشهای پرورش اندام امروزی امروزی نداشت.
حدود سالهای 1890 الی 1929 بود که پرورش اندام بصورت یک ورزش جدی و تجاری درآمد و طرفداران بسیاری را بخود جلب کرد و رقابت های بسیاری در جهان بخصوص در اروپا را بخود اختصاص داد. بطوری که داشتن اندامی ورزیده و زیبا جزو مزیت های شاخص افراد در انظار عمومی محسوب میشد. به جرات می توان گفت که اولین ورزشکار مشهور این رشته فردی بود بنام ایوگن سندو (Eugen Sandow) که بنام پدر پرورش اندام مدرن معروف شد. چرا که او علاوه بر آنکه ورزشکار بود فعالیت های زیادی برای پیشرفت و نهادینه کردن این ورزش نیز انجام داد. بعنوان مثال او یکی از اولین مجله های پرورش اندام بنام Physical Culture را منتشر کرد. او بود که برای اولین بار دمبل های فلزی را معرفی کرد و بسیاری خدمات دیگر.
در همین زمان بود که اولین مسابقه رسمی وزنه برداری در سال 1891 در انگلستان برگزار شد و 5 سال بعد اولین دوره این مسابقات بین کشورهای اروپایی شکل گرفت و در 1896 نیز در بازی های المپیک آتن وزنه برداری بعنوان یک ورزش رسمی در کنار ورزشهایی مانند شنا، ژیمناستیک، کشتی تیراندازی و … مطرح بود. 5 سال بعد سندو در رویال آلبرت هال لندن یک دوره مسابقه پرورش اندام برگزار کرد که بیش از 2000 تماشاچی را در سالن جمع کرد.
سندو بتدریج در حال کسب شهرت بود و کم کم انگلستان در حال تبدیل شدن به مرکز توجه این ورزش می شد. برنار مکفدین (Bernarr Macfadden) از علاقمندان این رشته درآمریکا بود که به انگلستان آمد تا روشی ابداعی خود برای قویتر و پهن تر کردن شانه را به معرض نمایش بگذارد. برنر با انتشار مجله ای بنام Physical Development جزو اولین افرادی بود که به تشریح فیگورهای مختلف این ورزش پرداخت.تاریخچه پرورش اندام ایران
پرورش اندام در ایران از سابقه نسبتا طولانی برخوردار است . در سالهای 1300 شمسی اصلا نامی از ورزش پرورش اندام در ایران نبود و تنها ورزشکاران و پهلوانان ورزش باستانی بخاطر تمرینات داخل گود و بلندکردن وزنه های آن زمان در بیرون از گود ، اندامهای در خور توجهی داشتند وبلند نمودن وزنه های گلابی شکل 16 کیلو و 32 کیلوئی که پهلوانان جهت زورآزمائی آنها را با یک انگشت یا یک دست بلند می کردند ، بدین طریق بدنسازی انجام می دادند و اگر بدنهای پهلوانان ورزش باستانی سالهای گذشته را نگاه کنیم در اکثر آنها اندامی ورزیده با فیگوری افسانه ای مشاهده خواهیم نمود . سپس قهرمانان وزنه برداری بهترین اندامها را در آن دوران ها دارا بودند و هنوز هم در بین رشته های ورزشی مختلف باز هم وزنه برداران از لحاظ بدنی در مقایسه با سایر ورزشها در اولویت هستند .در ایران تا سال 1324 هیچ مسابقه اندامی برگزار نشده بود و در این سال یعنی 1324 توسط مرحوم منوچهر مهران که شخص علاقمندی بود ، اولین دوره مسابقات پرورش اندام در تهران خیابان لاله زار تماشاخانه دهقان دو دسته آپولون (زیبایی) و هرکول (حجیم) برگزار گردید که در دسته آپولون بترتیب مهندس رضا مفرح اول و دوم علی اکبر یمین رو از دبیران ورزش ، سوم علی اکبر ابراهیمی از دبیران ورزش شدند و در دسته هرکول 24 نفر شرکت کرده بودند که سید رسول رئیسی قهرمان اسبق وزنه برداری جهان ، اول و دوم علی اکبر مانی از آکروبات بازان قوی و سوم ، مرحوم محمود نامجو و چهارم ، موسی حسنی از بنیانگذاران ورزش نوین در مشهد و پنجم ، جعفر سلماسی ، تا سال 1328 که مسابقات پرورش اندام در تهران برگزار شد که در نتیجه در دسته اول باقریان ، دسته دوم هامازا اسب دسته سوم ایلونش اول شدند و بعد ها مسابقاتی دیگر نیز در تهران و شهرستانها برگزار میشد تا اینکه مسابقات جهانی وزنه برداری سال 1948 که در لندن برگزار گردید .
مرحوم محمود نامجو در خاتمه مسابقات وزنه برداری از طرف اسکار استیت دبیرکل فدراسیون وزنه برداری آن زمان تشویق به شرکت در بهترین بدن در آن مسابقات گردید که مرحوم نامجو در دسته کوتاه قدان بمقام اول جهان دست یافت و استیوریوز قهرمان بلند قدان گردید .
پس از بازگشت نامجو به ایران تب پرورش اندام ایران را فرا گرفت و مرحوم نامجو باشگاه پرورش اندام مدرنی در آن روزگار در میدان توپخانه تاسیس نمود و چند وقتی محل تمرین ورزشکاران پرورش اندام بود و سپس در سال 1336-1957 همراه با مسابقات جهانی وزنه برداری در تهران و مسابقات جهانی و آسیائی پرورش اندام نیز برگزار گردید که مرحوم نامجو اول و سیروهامازا اسب دوم آسیا گردیدند و از این زمان گاهگاهی مسابقاتی در گوشه و کنار کشور و تهران اکثر باشگاهائی که از این رشته نیز مسابقات داخلی یا چندجانبه برگزار می کردند .
در سال 1350 مرحوم محمود نامجو با نظارت تربیت بدنی چند دوره مساابقات پرورش اندام مختلف برگزار نمود که اولین دوره آن در باشگاه دخانیات تهران برگزار گردید ، سپس از سال 1350 کمیته پرورش اندام بطور رسمی در ایران و زیرنظر فدراسیون وزنه برداری شروع به فعالیت نمود و مسئولیت کمیته را حسین شکوه یکی از قهرمانان اسبق پرورش اندام بعهده داشتند که سالها در لس آنجلس آمریکا ااقامت داشتند که ایشان در سال 1330 در ایالت کالیفرنیا نفر اول شد ، اولین دوره مسابقات پرورش اندام همراه با مسابقات قهرمانی وزنه برداری کشور در سال 1350 در شهر مشهد برگزار گردید وسپس در سالهای 1351 در تهران – 1352 در سنندج – 1353 در تهران – 1354 در همدان – 1355 در تهران – 1356 در کرمانشاه – 1357 در تبریز و در طی این سالها ایران در چندین دوره مسابقات اسیایی و جهانی شرکت نمود ، از آن جمله ، آسیایی 1352 در مالزی که مهدی خانقاهی در قد بلند اول شد و سهراب سرابی در قد متوسط دوم شد و در جمع رحمت جورامی از سنگاپور، آقای آسیا شد . در سال 1353 تیم ایران در مسابقات آسیائی شرکت نکرد اما در مسابقات جهانی پرورش اندام که در سوئیس برگزار گردید ، شرکت نمود که آقای سهراب سرابی در قد کوتاه ، پنجم جهان گردید و در سال 1354 مسابقات آسیائی در سنگاپور برگزار گردید که سهراب سرابی در قد کوتاه ، اول و مهدی خانقاهی در قد متوسط ، سوم شدند .
سال 1355 مسابقات آسیا در پاکستان برگزار گردید که سهراب سرابی ، نفر دوم در قد متوسط مهدی خانقاهی نفر سوم در قد بلند گردیدند . 1356 مسابقات آسیائی در کلکته هندوستان برگزار شد و تیم ایران در آن شرکت داشتند که در نتیجه در این سال پرورش اندام از گروه قدی به گروه وزنی تغییر پیدا نمود. اوزان پرورش اندام آسیائی در اولین دوره مسابقات وزنی به چهار وزن 65 کیلو – 75 کیلو – 90 کیلو – 90+ کیلو تعیین گردید که در نتیجه در وزن 65 کیلو ، رحمت اله عظیمی ، نفر دوم و محمد تبریزی در وزن 75 کیلو ، نفر چهارم و سعید بیضاوی در سنگین وزن ، نفر سوم شدند .در اینسال 1356، تیم ایران در مسابقات جهانی شهر نیمس فرانسه شرکت نمود که متاسفانه هیچکدام از شرکت کنندگان نتوانستند تا رده ششم برسند . در سال 1357 تیم ایران در مسابقات آسیائی سنگاپور شرکت نمود که در نتیجه رحمت اله عظیم در 65 کیلو ، سوم و سهراب سرابی در 75 کیلو ، سوم و مهدی خانقاهی در 90 کیلو ، اول و سعید بیضاوی در 90+ کیلو ، سوم شدند و این آخرین دوره شرکت تیم پرورش اندام ایران در مسابقات آسیائی تا قبل از انقلاب شکوهمند جمهوری اسلامی ایران بود